درمان آفتاب‌ سوختگی پوست و آسیب‌های خورشید

صرف نظر از رنگ پوست، بسیاری از افراد از لکه‌های ناشی از تابش خورشید و یا لکه‌هایی که با بالا رفتن سن به وجود می‌آیند، رنج می‌برند. در این وضعیت پوست روشن‌تر و یا تیره‌تر از حالت طبیعی خواهد بود، این حالت عمدتاً به صورت مناطق متمرکز اتفاق می‌افتد و یا این که شخص ممکن است متوجه برخی از نقاط ناهموار خاکستری و کک و مک‌های قهوه‌ای روی پوست خود شود. یکی از دلایل اصلی ایجاد لکه‌های ناشی از بالا رفتن سن در معرض قرار گرفتن بیش از حد و طولانی در برابر نور خورشید است. هنگامی که پوستتان را در معرض نور خورشید قرار می‌دهید، ملانین برای محافظت از پوست در برابر اشعه‌های مضر ماوراء بنفش تولید می‌شود. با قرار گرفتن طولانی مدت در زیر نور خورشید، ملانین در نقاط خاصی تجمع می‌یابد و چنانچه فرد اغلب در معرض نور قرار گیرد، این امر منجر به ایجاد لکه‌های قهوه‌ای روی پوست می‌شود. خبر خوب این است که اگرچه آسیبی که در گذشته به پوست رسیده قابل بازگشت نیست، اما درمان‌هایی وجود دارند که می‌توانند علائم به وجود آمده در پوست آسیب دیده توسط آفتاب را به حداقل رسانند. لیزر، میکرودرم و IPL  از محبوب‌ترین گزینه‌های برای درمان آفتاب سوختگی هستند.

انواع آسیب‌های ناشی از آفتاب

انواع مختلفی از پوست آسیب دیده توسط نور خورشید وجود دارد، می‌توان در ذیل چند نمونه از آن‌ها را نام برد:

آفتاب سوختگی

آفتاب سوختگی واکنش سریع پوست به در معرض قرار گرفتن اشعه  UV است. سوختگی سطحی معمولاً با قرمزی دردناک پوست همراه است، سوختگی‌های شدیدتر به تاول و لایه لایه شدن پوست منجرمی‌شوند.

کراتوز اکتینیک (کراتوز خورشیدی)

کراتوز اکتینیک می‌تواند به صورت یک ناحیه پوسته پوسته  و یا خشن از پوست در حال تغییر رنگ ظاهر شود. رنگ این ناحیه از رنگ‌های صورتی، قرمز تا زرد و یا قهوه‌ای متغیر است. این نواحی معمولاً پس از در معرض قرار گرفتن طولانی مدت و مکرر در برابر اشعه‌های UV خورشید ظاهر می‌شوند.

تغییرات پوستی ناشی از نور خورشید

فوتوایجینگ (تغییرات پوستی ناشی از نور خورشید) نتیجه زوال کلاژن پوست ناشی از تابش اشعهUV خورشید است. در نتیجه، نازک شدن پوست منجر به نمایان شدن رگ‌ها بر روی سطح پوست شده، پوست قابلیت ارتجاعی خود را قبل از موعد مقرر از دست داده و باعث ایجاد چین و چروک و خطوط می‌گردد.

علائم

اگر فکر می‌کنید پوست شما در اثر نور خورشید آسیب دیده است، چندین علائم وجود دارد که باید به آن‌ها توجه کنید. خشکی پوست یکی از علامت‌های شایع است، و شامل پوست خشک و پوسته پوسته است. هنگامی که پوست شما در اثر نور خورشید صدمه می‌بیند چین و چروک‌ها بر روی آن ظاهر شده , پوست حالتی چرم مانند به خود می‌گیرد. شما می‌توانید پوست آسیب‌دیده را با دیگر قسمت‌های بدن خود مقایسه کرده، و باید قادر به دیدن یک تفاوت قابل توجه باشید. یکی از نشانه‌های رایج، خارش ناشی از خشکی پوست است. آفتاب سوختگی نیز یکی از نشانه‌های قابل مشاهده روی پوستی است که در اثر نور خورشید آسیب دیده است. یافتن این نکته که پوست شما دچار آفتاب سوختگی شده یا خیر آسان است زیرا در این حالت خطوط مرزی‌ در اطراف محل لباس وجود دارد. بسته به میزان در معرض قرار گرفتن، شما می‌توانید درجاتی از آفتاب سوختگی خفیف تا شدید را داشته باشید. علائم در هر فرد متفاوت است. آفتاب سوختگی معمولاً در هر نقطه‌ای از بدن و از 12 تا 24 ساعت تا زمان رسیدن به اوج قرمزی اتفاق می افتد.

درمان آفتاب سوختگی

زمانی که تصمیم به درمان آفتاب سوختگی گرفتیم، باید چند نکته را مد نظر قرار دهیم:

•  سن، سلامت عمومی و سابقه  پزشکی بیمار
•  شدت آسیب ایجاد شده بر روی پوست
•  نوع آسیب ناشی از قرار گرفتن در معرض نور خورشید

میکرودرم ابریژن

یکی از مؤثر ترین راه رهایی از پوست آسیب دیده توسط خورشید میکرودرم ابریژن است که روشی غیر تهاجمی برای از بین بردن لایه بیرونی پوست می‌باشد. این نوع روش درمانی برای درمان آسیب‌های ناشی از نور خورشید، زخم‌های سطحی، ترک‌های پوست و تغییر رنگ استفاده می‌شود. این روش به بهبود نقاط سر سیاه و لکه‌های ناشی از بالا رفتن سن و همچنین هایپرپیگمنتیشن (تجمع بیش از حد رنگدانه ها) کمک می‌کند. میکرودرم ابریژن پوست را لایه برداری کرده و خلاص شدن از مواد زائد را امکان پذیر می‌سازد. همچنین این روش  ضخامت کلاژن، پروتئینی که بر روی پوست پیدا می‌شود را افزایش داده، موجب شده تا پوست سالم‌تر و جوان‌تر به نظر آید. در میکرودرم ابریژن صورت در معرض مواد بی ضرر قرار داده شده و ساییده می‌شود؛ این عمل منجر به از بین رفتن مقادیری از ملانین‌ها شده که در نقاطی از پوست تجمع یافته‌اند. این فرایند با تحریک تولید کلاژن کمک می‌کند تا پوست تراکم و کشش خود را مجدداً به دست آورد. لکه‌های کوچک را می‌توانید با حداقل شش جلسه میکرودرم ابریژن به طور کامل از پوست پاکسازی کنید در حالی که لکه‌های بزرگتر پس از حدود دوازده جلسه میکرودرم ابریژن از بین می‌روند. افرادی نیز وجود دارند که پس از انجام چهار جلسه میکرودرم ابریژن پوستی صاف با ظاهری بدون لک خواهند داشت.

لیزر

لیزر با حذف (سوزاندن) لایه‌های سطحی (بیرونی‌ترین ترین لایه‌های پوستی) از پوست موجب درمان چین و چروک‌ها و لکه‌های ناشی از نور خورشید می‌شوند. در این روش بدن نسبت به آسیب ظاهری ناشی از لیزر واکنش داده و شروع به ساخت لایه‌های جدیدی از پوست می‌کند بدون آن که واقعاً آسیب جدی‌ به آن رسیده باشد. لیزرهای فرکشنال غیر سوزاننده می‌توانند این عمل را به گونه‌ای انجام دهند که بیشتر قسمت‌های سطحی پوست برای بهبود و ترمیم سریعتر باقی بمانند. این روش برای پوستی که دچار آسیب متوسط ناشی از نور خورشید شده مناسب است و به درمان با لیزر احتیاج زیادی ندارد. آسیب‌های گسترده بهتر است با لیزر فرکشنال دی اکسید کربنCO2 درمان شوند، چرا که با وجود آسیب بیشتر نیاز به درمان بیشتری نیز وجود دارد.
سوزاندن لایه سطحی پوست موجب بازسازی پوست شده، چین و چروک‌های سطحی را از بین برده، و الیاف کلاژن (پروتئین‌های بافت همبند) در لایه‌های عمیق پوست به نام درمیس را تغییر می‌دهد. سپس کلاژن سفت شده و کلاژن جدیدی ایجاد می‌شود و به دنبال آن پوست ظاهری جوانتر پیدا خواهد کرد. مناطق با پیگمنتیشن ناهموار، مانند لکه‌های ناشی از نور خورشید، دارای سطحی صاف و هموار شده و ظاهری با طراوت ایجاد می‌شود.

IPL

آی پی ال یک، روش غیر تهاجمی بسیار مؤثر و ایمن است که با استفاده از قدرت اشعه پوست آسیب دیده توسط آفتاب را به صورت لایه لایه برداشته و پوست بی عیب و نقص و سالم زیر این لایه‌ها را آشکار می‌سازد. نتیجه این عمل کاهش رگ‌های خونی نمایان شده، قرمزی و لکه‌های ناشی از نور خورشید، و همچنین بهبود بافت پوست و ظاهر کلی آن است. بهبود در طی چند روز قابل مشاهده بوده و نتایج به دست آمده پایدار است. قبل از درمان ممکن است به شما عینک تیره‌ای جهت محافظت از چشم‌ها در برابر نور روشن داده شود. ناحیه تحت درمان ابتدا با یک لایه بسیار نازک از ماده‌ای غیر ژلی پوشیده می‌شود. در طول درمان سطح شیشه‌ای صاف دسته‌ی IPL   به آرامی روی پوست شما کشیده شده و پالس‌های نور به منطقه تحت درمان اعمال می‌شود. شما بهبود تدریجی را در هر جلسه احساس کرده و نتایج چشمگیری را در پایان برنامه درمان خود خواهید داشت. نتایج پایدار بوده و پیشنهاد می‌شود که یک نوبت درمان را هر 6 تا 12 ماه یکبار نیز انجام دهید.  این نوع از درمان ملایم، ایمن و غیر تهاجمی و غیر سوزاننده است. درمان IPL ممکن است تا حد کم و قابل تحمل موجب ناراحتی شود. بعد از هر درمان، بیماران می‌توانند از لوازم آرایشی استفاده کرده و به فعالیت‌های عادی خود بازگردند. ثابت شده است که این نوع درمان کم خطر بوده، عوارض کمی داشته و بیماران به ندرت دچار از کار افتادگی یا نقصان در فعالیت‌های روزانه خود می‌شوند.

میکرونیدلینگ

میکرونیدلینگ پوست، و یا به تعبیری دیگر درمان القاء کلاژن، نوعی از درمان است که در آن میکرونیدل‌ها وارد پوست شده تا تولید کلاژن و الاستین طبیعی بدن تحریک شود. این عمل موجب بازسازی سلول شده و به کاهش خطوط ریز و و لکه‌های تیره ناشی از در معرض قرار گرفتن اشعهUV   بیش از حد معمول کمک می‌کند. علاوه بر این، با تحریک تولید کلاژن و الاستین، درمیس پوست ضخیم‌تر شده و لکه‌های ناشی از نور خورشید کاهش می‌یابند. به طور کلی با استفاده از این روش، پوست روشن‌تر به نظر رسیده و رنگ پوست ظاهری بهتر به خود می‌گیرد.